Odszkodowanie za wywłaszczenie, czy inaczej – odszkodowanie z tytułu utraconej własności należy się wszystkim osobom, które na mocy wiążącej decyzji związanej z planowaną inwestycją drogową zostały zmuszone do wywłaszczenia własnej nieruchomości, ziemi itd.

Do wywłaszczenia dojść może w oparciu o decyzję ZRID bądź decyzję ZRID z rygorem natychmiastowej wykonalności. Sama decyzja ZRID to inaczej decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej. Powstała ona na mocy Ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (nazywana Specustawą drogową), która weszła w życie 10. 04. 2003 roku i była od tego czasu kilkakrotnie nowelizowana – ostatnio na początku września 2018 roku.

Zapisy Specustawy drogowej dotyczą wszystkich kwestii mających związek z realizacją inwestycji drogowych, między innymi wszelkich zasad, jakie spełnione muszą zostać na etapie planowania i realizowania danych inwestycji. Ustanowienie decyzji ZRID miało na celu usprawnienie i przyspieszenie wszystkich kwestii administracyjnych.

Wcześniej, przed rozpoczęciem prac nad konkretną inwestycją wymagane było uzyskanie kilku niezależnych decyzji. Zostały one połączone i ujednolicone w treści decyzji ZRID. To właśnie tam pojawić się mogą zapisy mówiące o tym, że jakieś nieruchomości itp. będące czyją własnością zostaną wywłaszczone.

Decyzja o odszkodowaniu wydawana jest przez odpowiedzialny organ, czyli gminę, powiat lub województwo. Jeśli do wywłaszczenia doszło na mocy zwyklej, nieprzyspieszonej decyzji, decyzja powinna zostać podjęta w przeciągu 30dni. W przypadku decyzji z rygorem natychmiastowej wykonalności czas ten wydłuża się do dni 60.

Niestety terminy te nie są wiążące, stanowią wyłącznie instrukcje dla urzędników. W konsekwencji czas, w który decyzja zostaje wydana może się znacznie wydłużyć. To nie jedyne problemy, na jakie natrafić może osoba ubiegająca się o odszkodowanie. W takim przypadku niezbędne może się okazać skorzystanie z profesjonalnej pomocy prawnej.